TWIERDZE OSIEMNASTOWIECZNEJ EUROPY, red. M. Trąbski, Oświęcim 2015.
Ukazała się interesująca publikacja pt. „TWIERDZE OSIEMNASTOWIECZNEJ EUROPY”. Wśród obszernego zbioru artykułów, znajduje się tam ważna praca poświęcona zamkom w Krzepicach i Dankowie, a przygotowana m.in. przez zespół ARCH-TECH. W przypadku zamku w Krzepicach jest to pierwsza naukowa publikacja od wielu lat.
W. Dudak, R. Herman, A. Kobus, „Twierdze w Krzepicach i Dankowie w świetle najnowszych badań”(treść artykułu online),
Fragment artykułu W. Dudaka „Plan Wielunia z 1702 r”
Ukazał się nowy, jubileuszowy 15 tom Rocznika Wieluńskiego (15/2015). Bardzo cenionego, recenzowanego czasopisma naukowego wydawanego przez Wieluńskie Towarzystwo Naukowe. Wśród kilkunastu artykułów znalazły się dwie bardzo interesujące rozprawy autorów z zespołu ARCH-TECH opisujące wyniki ostatnich badań.
W. Dudak, R. Herman, „Badania archeologiczne zamku w Dankowie nad Liswartą”(treść artykułu),
W. Dudak, „Plan Wielunia z 1702 r. Miasto oczami wojskowego kartografa”(treść artykułu),
„Alchemik Sędziwoj”, obraz Jana Matejki. Przedstawia moment transmutacji metalu w złoto. Nad klęczącym Michałem Sędziwojem pochylają się starosta krzepicki Mikołaj Wolski oraz król Zygmunt III Waza (za Wikipedia.pl)
Jak wyglądał zamek w Krzepicach, który król Kazimierz Wielki nakazał wznieść z cegły pośród rozlewisk granicznej rzeki Liswarty?
Gdzie w XVI i XVII wieku mieściły się największe pracownie alchemiczne w tej części Europy?
Te pytania są osnową badań warowni prowadzonych od 2014 roku. Dziś zamek przypomina zarośnięte pagórki, wkomponowane w niewieki park otaczający zabytkowy dworek. Pagórki są pozostałością po czworobocznych fortyfikacjach bastionowych wzniesionych w XVII wieku w celu unowocześnienia twierdzy, strzegącej zachodniej granicy królestwa. Niestety zabudowania zamkowe rozebrano w XIX w., sprzedając budulec, z którego wniesiono m.in. kamienice znajdujące się obecnie przy rynku Krzepic. Dziś mało wiadomo o zamku, który nie raz odwiedzali monarchowie! Kazimierz Wielki wystawił tu akt lokacji wsi Częstochowa, Władysław Jagiełło odbił fortecę z rąk księcia Władysława Opolskiego, królowa węgierska Izabella Jagiellonka mieszkała tu przez kilka lat, odwiedzana często przez brata Zygmunta Augusta, arcyksiążę Maksymilian Habsburg także przez kilka miesięcy mieszkał w Krzepicach, gdy zmagał się o tron polski z Zygmuntem III Wazą… wymieniać by można długo. Czytaj więcej…
Polecamy klip video z realizacji projektu Twierdza Danków – przywrócić historię miejscu. Niezwykle udany projekt wykorzystujący archeologię oraz interakcję publiczności i mediów z naukowcami. Więcej o tym projekcie powiemy w kolejnych wpisach. Tym czasem zapraszamy na filmik! Czytaj więcej…
Danków na mapie podziału dzielnicowego po śmierci Bolesława Krzywoustego
Wszystkie osoby zainteresowane najstarszymi dziejami Dankowa, zamku-twierdzy w Dankowie oraz całej ziemi wieluńskiej i pogranicza Wilkopolsko-Małopolsko-Śląskiego z przyjemnością informujemy, że pojawił się dostęp do treści (niżej aktywny link) ważnego artykułu autorstwa dwóch pracowników Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego – Tadeusza Grabarczyka i Tadeusza Nowaka. Wielkie znaczenie tego tekstu wynika nie tylko z interesującej tematyki, którą porusza. Dotąd dzieje wsi i zamku opisywały prace na poły amatorskie, przygotowywane przez miłośników historii lub naukowców innych dziedzin. Wreszcie najstarszym dziejom Dankowa przyjrzeli się profesjonalni historycy o odpowiednim przygotowaniu merytorycznym. Artykuł został przygotowany w ramach współpracy historyków z Niezależnym Interdyscyplinarnym Zespołem „Badania Historycznych Miast i Zamków” oraz ARCH-TECH przy badaniach zamku w Dankowie. Czytaj więcej…
W 2015 roku ukazał się tomik zawierający zbiór artykułów o historii Dankowa nad Liswartą oraz dziejach tamtejszej twierdzy bastionowej kasztelana krakowskiego Stanisława Warszyckiego. Książka powstała na podstawie referatów wygłoszonych na sesji popularno-naukowej, która odbyła się w marcu 2015 r. w Lipiu. Czytelnik znajdzie tam obszernie podane informacje historyczne o Dankowie, m.in. o zjazdach książęcych, synodzie biskupów, zamku czyli twierdzy bastionowej, a także o średniowiecznej siedzibie rycerskiej, o istniejących i zaginionych kościołach, nieistniejącym jeziorze, rodach Hińczów, Kobylańskich i Warszyckich. Znaczna część tekstów poświęcona jest też pracom wykopaliskowym oraz perspektywom przyszłych badań archeologicznych. Publikację książkową udostępniono bezpłatnie osobom zainteresowanym historią miejscowości oraz tematyką zamków. Aby ułatwić dostęp do treści badań naukowych dla osób, które nie dotarły do publikacji książkowej, niniejszym publikujemy link z dostępem do zawartości dwóch artykułów skupiających się na materialnych śladach przeszłości Dankowa: Czytaj więcej…
R. Herman „Zamek w Dankowie. Tajemnice przeszłości od średniowiecza do XVII wieku”
Promocja zabytku, popularyzacja archeologii i historii, bezpośredni kontakt z miłośnikami zabytków, poszukiwaczami, dziećmi i młodzieżą – tak wyobrażamy sobie pracę naukową otwartą dla ludzi i służącą społeczeństwu.
Działania zespołu ARCH-TECH zostały dostrzeżone przez serwis Nauka w Polsce PAP, który w artykule opisuje nasze dokonania w Dankowie. Pretekstem do podjęcia tego tematu przez dziennikarzy stała się publikacja książki Radosława Hermana „Zamek w Dankowie. Tajemnice przeszłości od średniowiecza do XVII wieku”. Jest to pozycja w sposób przystępny i atrakcyjny wizualnie prezentuje historię zabytku oraz wyniki badań naukowych.
książka „Zamek w Dankowie. Tajemnice przeszłości od średniowiecza do XVII wieku” (fot. R. Herman)
„Niewiele osób słyszało o tej miejscowości i tylko dociekliwy wędrowiec zagląda dziś do Dankowa. Nie znajdziecie go na głównych trasach turystycznych, leży z boku szlaków drogowych. (…) Jeśli ktoś jednak zboczy z głównych szlaków i zjedzie w szeroką, bagnistą dolinę rzeki, wtedy stanie zaskoczony widokiem, przytłoczony i oczarowany. Panoramę wypełnią mu zwaliska potężnych niegdyś murów, łamanych ostrogami bastionów. Nad nimi wystają potężne, ziemne wały nadszańców, a w tle wysoka bryła kościoła ze strzelistą wieżą. Przy tym olbrzymie ledwie zameczkami wyda się wiele innych warowni polskich.”
Tak zaczyna się pasjonująca książka o tajemniczej warowni Diabła, jak nazywano już za życia kasztelana krakowskiego Stanisława Warszyckiego, pierwszego senatora i jednego z najbogatszych magnatów XVII-wiecznej Rzeczpospolitej.
Zamek w Dankowie – ruiny głównej bramy wjazdowej (fot. R. Herman).
Półgrosz Kazimierza Wielkiego – najstarsza moneta znaleziona na zamku w Krzepicach
W sierpniu 2014 r. odbyły się pierwsze wykopaliska w obrębie reliktów zamku w Krzepicach na pograniczu Małopolski, Wielkopolski i Śląska. Niekomercyjne prace realizowali naukowcy z Niezależnego Interdyscyplinarnego Zespołu „Badania Historycznych Miast i Zamków” – archeolodzy Wojciech Dudak i Radosław Herman oraz historyk Andrzej Kobus – inicjator prac przygotowujący monografię zamku krzepickiego.
„(…) zamki w Krzepicach i w Dankowie na pograniczu Małopolski, Wielkopolski i Śląska są celem prac interdyscyplinarnego zespołu, w którego skład wchodzą archeolodzy i historycy. Są to wyjątkowe obiekty w skali Polski, ale ich rola jest niedoceniona. Mimo że posiadają bardzo bogatą historię, były raczej omijane w rozważaniach naukowych. Co gorsza, oba zachowały się do naszych czasów w kiepskim stanie” – czytamy w serwisie Nauka w Polsce PAP.
